અમરેલી કે અમેરિકા કે ઓસ્ટ્રેલિયા કે વિશ્વભરમાં વસતા મારા સહૃદય ભાવકો સાથેનો મારો સેતુ, મારો સંબંધ એટલે મારી કવિતા. ભાવકો સાથેનું આ સખ્ય, ભાવકો સાથેનો આ નાતો મને ગમે છે. એમણે લંબાવેલો ઉષ્માસભર હાથ મને લખતી રાખે છે.
અમેરિકામાં રહું છું અને ભારત છોડ્યું નથી. અવારનવાર ભારત આવું છું છતાં અમેરિકા છૂટતું નથી. કવિતા લખતી ન હોત તો અમેરિકામાં ટકી શકી ન હોત. કવિતાએ મારું ભારતીયપણું અને મારું ગુજરાતીપણું જાળવી રાખ્યું છે. અને છતાંય મને ક્યારેક એમ લાગે છે કે હું પૂરેપૂરી ભારતની નથી. તો આટલા વર્ષને અંતે એમ પણ લાગે છે કે હું પૂરેપૂરી અમેરિકાની પણ નથી. સ્વદેશ અને પરદેશની કરવતથી વહેરાયા કરું છું. એટલે 'વિદેશિની'. એવું પણ મને મારે વિશે થાય છે કે ‘I am wandering between two worlds, one already dead and the other powerless to be born.’
પન્ના નાયક January 1st, 2010
બધું શાંત હતું
વૃક્ષ પર પંખી
વિસામો લેતું હતું
અચાનક
સુસવાટા કરતો
પવન આવ્યો.
પંખી જરીક કમ્પ્યું,
એણે પાંખો ફફડાવી,
ને પછી ઊડી
અદ્દશ્ય થઇ ગયું
પવને એને શું કહ્યું હશે?
—
સાભારઃ “સન્ધિ” (ઓક્ટોબર-ડિસેમ્બર,૨૦૦૯)
ઊર્મિ December 28th, 2009
આજના દિવસે એમનાં ‘વિદેશીની‘ આલ્બમમાં સ્વરબદ્ધ થયેલા અને મને ખૂબ જ પ્રિય એવાં આ ગીતથી પ્રિય પન્નાઆંટીને સૌ વાચકમિત્રો તરફથી જન્મદિવસની ખૂબ ખૂબ શુભેચ્છાઓ સહ… (એમની જ વેબસાઈટ પર, એમને માટે આ સરપ્રાઈઝ !) 🙂
Happy Birthday, Dear Panna aunty…!
પાંદડી વાયરાને વળગી શું કામ ?
ડાળ ઉપર ઝૂલતી’તી
ડાળ ઉપર ખૂલતી’તી
આમ એકાએક ડાળીથી અળગી શું કામ ?
વાયરો રોક્યો રોકાતો નથી કોઈથી,
પાંદડી શાને આ વાયરા પર મોહી’તી ?
હવે આંખડી આંસુમાં ઢળતી શું કામ ?
પાંદડી વાયરાને વળગી શું કામ ?
હવે મોસમમાં મ્હાલવાનો અવસર નથી,
પાંદડી પર વાસંતી અક્ષર નથી,
હવે ભવના જંગલમાં ભટકતી શું કામ ?
પાંદડી વાયરાને વળગી શું કામ ?
આમ એકાએક વાયરાથી સળગી શું કામ ?
-પન્ના નાયક
સંગીત અને સ્વરકાર : અમિત ઠક્કર
સ્વર : ગાર્ગી વ્હોરા
Audio clip: Adobe Flash Player (version 9 or above) is required to play this audio clip. Download the latest version here. You also need to have JavaScript enabled in your browser.
થોડા દિવસો પહેલા લયસ્તરો પર યાદગાર ગીતોની શ્રેણીમાં ધવલભાઈ આ ગીતની પસંદગી કરી હતી… જ્યાં એમણે આ ગીતનો ટૂંકમાં ખૂબ જ સુંદર આસ્વાદ કરાવ્યો હતો: આ ગીત પાંદડી-ડાળી-વાયરાના રૂપકના પ્રયોગથી સંબંધના સમીકરણોને સમજાવે છે. ડાળી પર ઉગવું પાંદડી માટે જેટલું સહજ છે, એટલું જ સહજ પાંદડીનું વાયરા સાથે વહી જવું પણ છે. વાયરાને વળગવું હોય તો ડાળીનો સહારો અવશ્ય છોડવો પડે. આમ છતાં પણ વાયરો કોઈનો થયો છે કે પાંદડીનો થવાનો ? આ સનાતન કથા અને એના અર્થઉભારોને કવિએ આ ગીતમાં નજાકતથી વણી લીધા છે.
જન્મદિવસની શુભેચ્છાઓ:
ગાગરમાં સાગર પર…
ટહુકો પર…
પન્ના નાયક December 26th, 2009
તારું આવવું-
મારી અધૂરી રચનાઓના
આડાઅવળા
અટવાતા
વેરવિખેર શબ્દોનું
અચાનક ગોઠવાઈને
અર્થસભર
કવિતા બની જવું..
—
પન્ના નાયક December 24th, 2009
મારી કવિતામાં
પન્નાને શોધતા
હે વાચકો!
ઘુઘવાટા કરતાં એનાં કાવ્યોમાં
તો મળશે
છૂટાંછવાયાં મોજાં જેવી
માત્ર ટાંચણપોથી.
જીવનની બધી વાત
કવિતા
નથી કહી શકતી.
—
પન્ના નાયક December 24th, 2009
૧.
અંગઅંગ આ
પલળ્યાં,ધોધમાર
સ્મૃતિ-વરસાદે
૨.
આસોપાલવ
ના અહીં, દ્વારે ટાંગ્યાં
સ્મિત-તોરણ
૩.
ઈચ્છામૃત્યુ જો
મળે, મળે કવિતા
બાહુપાશમાં
૪.
ઉપવનમાં
પવન ગાતો ગીતો-
વૃક્ષો ડોલતાં
૫.
કૂણાં તૃણની
ઓઢણી અંગે ઓઢી
ધરા શોભતી
પન્ના નાયક December 22nd, 2009
ખૂબ વહાલા
પારિજાતના છોડને
માળીએ માવજતથી ઉછેર્યો
પણ
વૃક્ષ બનતાં
અચાનક
એણે દિશા બદલી
અને પાડોશીની લીલી દેખાતી જાજમ પર
ન્યોછાવર કર્યાં પોતાનાં ગરતાં ફૂલ..
હું પણ માંગું છું
માળીની તટસ્થતા..!
—
પન્ના નાયક December 21st, 2009
આજે
કઈ તારીખ
કયો દિવસ
કયો મહિનો
કયું વરસ
કેટલા વાગ્યા-
વગેરેના
ચોક્કસ ટાઈમટેબલ કરતાં
ચાલો તપાસીએ
સૂરજ ઊગ્યો કે નહીં
ફૂલ ખીલ્યાં કે નહીં
પતંગિયાં ઊડયાં કે નહીં
પવન દોડયો કે નહી.
ઘાસ ડોલ્યું કે નહીં..
—
પન્ના નાયક December 21st, 2009
કેટલો બધો-
નજરનેય ધવલ ઉજ્જવલ કરી દે
એટલો બધો
પથરાયેલો
સ્નો ચારેકોર!
ને છતાંય
એનો
કેવો નીરવ રણકાર-
જાણે કવિના ચિત્તમાં શબ્દનો અણસાર..
—
પન્ના નાયક December 20th, 2009
મને
મારું એકાંત ગમે છે
કારણ
ત્યારે જ
ઘોંઘાટ ડૂબી ગયો હોય છે,
ચિત્ત શાંત હોય છે,
મારી મારે માટેની શોધ આરંભાય છે,
કાવ્યની પ્રથમ પંક્તિ
રૂમઝૂમ કરતી મારી પાસે આવે છે,
અને
ઈશ્વરના અનુગ્રહની અનુભૂતિ થાય છે.
—
પન્ના નાયક December 15th, 2009
૧.
મારી કવિતા-
બાવળવને મ્હોર્યું
ચંદનવૃક્ષ
૨.
ભરબપોરે
કિરણ ચિચિયારી
અસહ્ય તાપે
3.
ટહુકો રેલ્યો
કોયલે, ગુંજી ઊઠયું
આખ્ખું કાનન
૪.
તડકે લૂછી
લીધાં, ફર્શ પરનાં
પગલાં ભીનાં
૫.
સૂરજ ફરે –
ફરતા મનસૂબા
સૂર્યમુખીના